05.02.2021 tarihli ve 31386 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 12.01.2021 karar tarihli ve 2018/31036 karar numaralı Anayasa Mahkemesi Kararı (“Karar”) ile özel hayata saygı kapsamındaki kişisel verilerinin korunmasını isteme hakkının ve haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğine ilişkin iddialar hükme bağlanmıştır. Olay, özel bir bankada çalışan başvurucunun işvereni tarafından kurumsal e-posta hesabındaki yazışmalarının gerekçe gösterilmesiyle iş akdinin feshedilmesi şeklinde tezahür etmiştir.
1- Olay ve Olgular
Başvurucu ile İş yeri arasında yapılmış olan İş Sözleşmesi’nde e-posta adresinin sadece iş amaçlı kullanılabileceği ve banka müfettişleri tarafından habersiz denetlenebileceği hükümleri yer almaktadır.
Başvurucunun, eşi üzerine kayıtlı bir firmada çalıştığı iddiası üzerine yapılan müfettiş incelemesi sonucunda başvurucunun eşi adına kurulan şirketin muhasebecisine kurumsal e-posta adresi kullanılarak belgeler gönderdiği ve başka bankalarla kredi pazarlığı yaparak kredi başvurusunda bulunduğu tespit edilmiştir.
Başvurucu savunmasında, eşine sadece yardımcı olduğunu, bu durumun zaman zaman da olsa iş performansını etkilediğini belirtmiştir.
Rapor sonucunda, mesai saatleri içinde performans etkileyecek şekilde işlemler yaptığı ve ticari faaliyette bulunduğu sebepleriyle banka çalışma ilkelerine aykırı hareket etmekten iş akdi feshedilmiştir.
2- Başvurucunun İddiaları
Başvurucu, kurumsal e-posta hesapları ile gerçekleştirdiği yazışmaların bilgilendirme yapılmadan ve rızası alınmadan incelendiğini ve bunun sonucunda iş akdinin haksız olarak feshedildiğini ve özel hayatına saygı hakkı ile haberleşme hürriyetinin ihlal edildiğini belirtmiştir.
3- Değerlendirme
İşlerin etkin bir şekilde yürütülmesi ile bilgi akışının kontrolünü sağlamak, işçinin eylemlerine bağlı cezai ve hukuki sorumluluğa karşı korunmak, verimliliği ölçmek veya güvenlik endişeleri gibi haklı ve meşru görülebilecek nedenlerleişverenin yönetim yetkisi kapsamında kural olarak işçiye sağlanan iletişim araçlarının denetlenebileceği ve kullanıma ilişkin sınırlamalar öngörülebileceği ifade edilmiştir.
Çalışanın kişisel verilerinin korunmasını isteme hakkına ve haberleşme hürriyetine işveren tarafından yapılan müdahale, ulaşılmak istenen amaçla ilgili ve bu amacı gerçekleştirmeye elverişli ve gerekli olmalıdır ve elde edilen veri belirlenen amaç doğrultusunda kullanılmalıdır.
Söz konusu olayda, işverenin işçilerinin kurumsal e-postalarındaki kişisel verileri işlemesinin ve iletişim akışını denetim altında tutmasının işlerin etkin bir şekilde yürütülmesi amacına yönelik olduğu için e-posta içeriğine erişimde meşru menfaati bulunmaktadır.
Ayrıca, başvurucuya tahsis edilen kurumsal e-postanın sadece iş amaçlı olarak kullanılacağı ve kurumsal e-postanın banka yönetimi tarafından habersiz denetlenebileceği ve bunun sonucunda iş akdinin feshedilebileceği iş sözleşmesi ile açıkça düzenlenmiştir. İş sözleşmesini imzalayan başvurucunun buna rıza gösterdiği kabul edilmelidir.
4- Hüküm
Anayasa’nın 20.maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkı kapsamında kişisel verilerin korunmasını isteme hakkı ve Anayasa’nın 22.maddesinde güvence altına alınan haberleşme hürriyetinin ihlal edilmediğine karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesi Kararının tam metnine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/02/20210205-15.pdf
